"Kolega z podwórka" i "niezniszczalny robot". Tak Leeds pokochało Klicha. "Kibice nie mogą się pogodzić"

- To był wspaniały, pełen sukcesów czas. Na pewno będę tęsknił za Leeds i nigdy go nie zapomnę - powiedział Klich w prawdopodobnie ostatnim wywiadzie w białej koszulce z numerem 43. Po meczu z West Hamem (2:2) w 19. kolejce Premier League takie koszulki z jego nazwiskiem założyli wszyscy piłkarze Leeds, a także menedżer Jesse Marsch i dyrektor sportowy Victor Orta. Zrobili dla niego pożegnalny baner, nie zabrakło łez i ulubionej przyśpiewki kibiców na temat Polaka.

To właśnie Orta sprowadził nieznanego zawodnika z holenderskiego Twente za skromne 1,5 miliona funtów latem 2017 roku. Klich był jednym z jego pierwszych transferów. Na początku zupełnie nie odnalazł się w Championship. Po zaledwie pięciu występach jesienią i tylko jednym w pierwszym składzie, menedżer Thomas Christiansen odesłał go na wypożyczenie z powrotem do Holandii, do Utrechtu.

Gdy wrócił do Yorkshire, Christiansena już nie było. Był nowy menedżer, Marcelo Bielsa, który odmienił - albo, jak mówią niektórzy, uratował - karierę Polaka. - Dostrzegł złoto tam, gdzie jego poprzednik nie widział nic - tak o Klichu pisał "The Athletic". Pierwszy sparing przed sezonem 2018/19 zaczął na środku obrony, ale potem stał się już nieodzowną częścią drugiej linii w ekscytującej drużynie Bielsy.

W tamtym sezonie wystąpił we wszystkich meczach ligowych od początku - 46 fazy zasadniczej i dwóch play-offach. I niemal we wszystkich do końca. Był jedynym takim zawodnikiem. Już w dwóch pierwszych strzelał gole, sezon skończył z dziesięcioma trafieniami i dziewięcioma asystami. Bielsa cenił go przede wszystkim za inteligentną grę bez piłki. Polak stworzył pamiętny tercet z Pablo Hernandezem i Kalvinem Phillipsem, dziś piłkarzem Manchesteru City.

Szybko zyskał też sympatię trybun. Już po kilkunastu występach powstała o nim piosenka. "20, 30 jardów, gdziekolwiek pojedziemy. 40, 50 jardów - Klich strzela gole" - śpiewają do dziś kibice Leeds.

Niewielu było zawodników, który tak zżyłby się z kibicami LUFC. Pamiętam, jak odwiedziłem go w Leeds w lutym 2019 roku. - Grając w Anglii ma się wrażenie, że Leeds nikt nie lubi i ludzie bardzo by nie chcieli, żebyśmy awansowali do Premier League. Mówi się na nas "dirty Leeds" - mówił mi wtedy. I widać było, że doskonale się w tym czuje - my kontra cała reszta.

Kilka razy, po bramkach, prowokował rywali nawiązując do bieżących wydarzeń w lidze. Jak przeciwko Derby County, gdy menedżer "The Rams", Frank Lampard, zarzucał Bielsie, że wysłał swojego szpiega na ich obiekty treningowe. 12 klubów Championship podpisało wtedy petycję, by ukarać Leeds. A Bielsa i tak dalej robił to samo.

Klich poszedłby za nim w ogień, choć nie mieli żadnej bliskiej relacji z ekscentrycznym trenerem. Bielsa nie przyjaźnił się ze swoimi piłkarzami. - Nie chciałbym stracić do was sympatii - mówił. Drużyna miała grać pięknie i wygrywać, tylko to go interesowało. Treningi nie były przyjemne. Były niezwykle intensywne i skupiały się wyłącznie na przygotowaniu pod kolejnego rywala. Żadnych gierek, żadnych strzałów, do tego codziennie siłownia. Ale były efekty.

- Mateusz był bardzo zmęczony. Ale w przeszłości zawsze mówił, że potrzebuje dwóch-trzech dni po meczu na regenerację. Teraz czuje, że może grać następnego dnia - chwaliła przygotowanie u Bielsy mama Klicha, Małgorzata, w rozmowie z "The Athletic" trzy lata temu.

W kwietniu 2019 roku, w ostatnim domowym meczu sezonu zasadniczego, przeciw Aston Vilii, strzelił chyba najbardziej kontrowersyjnego gola w karierze. Na murawie leżał kontuzjowany piłkarz gości, Jonathan Kodjia, ale Leeds kontynuowało akcję, którą bramką skończył Polak. Momentalnie wybuchła wielka awantura. Wtedy to Bielsa nakazał swoim piłkarzom, by pozwolili rywalom wyrównać.

Jeden z nich nie chciał się na to zgodzić, co widać w poniższym fragmencie. Obrońca Pontus Jansson mimo wszystko próbował przerwać akcję "The Villans". To był jego przedostatni występ dla Leeds. Po sezonie został sprzedany do Brentford, gdzie gra do dziś.

W tamtym sezonie "Pawiom" towarzyszyły kamery Amazona. I najwyraźniej przyniosły pecha, bo choć przez cały sezon zajmowali pierwsze albo drugie miejsce, to na ostatniej prostej spadli na trzecią pozycję i musieli grać w play-offach, w których ulegli Derby. Przez baraże do Premier League awansowała… Aston Villa.

Wyczekiwany powrót do elity nastąpił rok później. Bezpośrednio, z pierwszego miejsca i znowu z kluczową rolą Klicha. 45 meczów w pierwszym składzie, odpoczywał tylko na wyjeździe z Derby, w przedostatniej kolejce, gdy awans był już pewny. Wcześniej, w listopadzie, podpisał nowy kontrakt na cztery i pół roku, a w grudniu jego gol z Middlesbrough został wybrany trafieniem miesiąca w Championship.

Do Premier League też wszedł z buta. Strzelał gole w dwóch pierwszych meczach - przegranym 3:4 z Liverpoolem i wygranym 4:3 z Fulham. W sumie skończył ten bardzo udany sezon z czterema golami, pięcioma asystami i dziewiątym miejscem w tabeli, tylko dwa punkty za Arsenalem i trzy za Tottenhamem. Po sezonie pojechał na Euro 2020 (rozgrywane w 2021 roku) i też był graczem pierwszego składu u Paulo Sousy. Osiągnął szczyt.

Drugi sezon dla beniaminka okazał się jednak dużo trudniejszy. Nieodpowiednio wzmocnione Leeds traciło bardzo dużo goli i w końcu, po serii czterech wysokich porażek z rzędu, w lutym 2022 roku, nastąpiło rozstanie z Bielsą. Prowadził zespół w 170 meczach. Nigdzie indziej nie pracował tak długo. Zostawił drużynę na 16. miejscu w tabeli. Skończyła sezon na… 17., ale cudem się utrzymała, głównie dzięki słabości Burnley, które uzbierało trzy punkty mniej.

Argentyńczyka zastąpił Amerykanin. Jesse Marsch latem dostał mocne, transferowe wsparcie zarządu. Ściągnął, między innymi, dwóch nowych środkowych pomocników - Tylera Adamsa i Marca Rocę. Już wiosną widać było, że dla Klicha przewiduje rolę co najwyżej rezerwowego. W tym sezonie Polak nie zagrał żadnego meczu w pierwszym składzie. W trzech ostatnich wchodził na boisko kolejno w 65., 64. i 63. minucie.

Wielu kibiców nie może pogodzić się z tym, że ich ulubieniec odchodzi. Część z nich wolałaby oglądać w pierwszym składzie Klicha, a nie Rocę. Rozstanie jest tym trudniejsze, że w ostatnim meczu z West Hamem 32-latek pokazał, że może jeszcze sporo dać drużynie. Wchodząc z ławki razem z Jackiem Harrisonem rozruszali ofensywę Leeds. Gospodarze wyrównali, Rodrigo był nawet bliski zwycięskiego gola na 3:2, ale Łukasz Fabiański miał na ten wieczór inne plany i w końcówce uratował punkt dla WHU.

Wygląda na to, że decyzja o odejściu zapadła bardziej po stronie piłkarza niż klubu, gdzie miał jeszcze półtora roku kontraktu. W pożegnalnym liście do społeczności Leeds Klich wyznaje, że "nigdy nie cieszyło go siedzenie na ławce i chce grać jak najwięcej w najbliższych latach, dlatego zamyka ten rozdział". Po długim namyśle przenosi się za Ocean, do Waszyngtonu i prowadzonego przez Wayne’a Rooneya DC United.

- Długo dyskutowaliśmy. "Klichy" dostał ofertę, która dawała nieco więcej stabilizacji jemu i jego rodzinie. W ostatnich tygodniach do końca nie było wiadomo, jaką decyzję podejmie. (…) Nie będzie łatwo go stracić i szczerze mówiąc chyba obaj nie jesteśmy przekonani w pełni, że to jest dobra decyzja - wyznał Marsch po meczu z West Hamem.

Kibice martwią się tym transferem również dlatego, że w kadrze nie ma zastępcy dla Klicha. Ale czy jego da się tak naprawdę zastąpić? Jeszcze raz oddajmy głos menedżerowi.

Na koniec, o krótkie podsumowanie kariery reprezentanta Polski w Yorkshire poprosiłem też osoby na co dzień z bliska śledzące jego karierę w Leeds. - brytyjskiego dziennikarza i polskiego kibica LUFC.