Brutalny upadek wicemistrza Polski. Teraz znany klub zaczyna się odradzać
Jeszcze w 2007 roku zdobywali wicemistrzostwo Polski, a dekadę temu bez problemu utrzymywali się w Ekstraklasie. Teraz grają w jednej lidze z Sokołem Aleksandrów Łódzki czy Polonią Lidzbark Warmiński. Co się stało z GKS-em Bełchatów?
Biorąc pod uwagę wieloletnią tradycję czołowych polskich zespołów, GKS Bełchatów wyrasta na stosunkowo młodą drużynę. Klub założono dopiero w 1977 roku, a zatem pół wieku po czołowych krakowskich, łódzkich, poznańskich czy warszawskich ekipach. Od samego początku GKS miał nieco ułatwione zadanie, gdyż mógł liczyć na przychylność bełchatowskiej kopalni węgla brunatnego.
Promocje nadchodziły jednak stopniowo. Po rozpoczęciu zmagań w bełchatowskiej A-klasie klub potrzebował pięciu lat, by awansować na szczebel III ligi i dziesięciu, by znaleźć się na poziomie II ligi. Przełomowe sukcesy nadeszły w latach 90. Wówczas "Brunatni" najpierw awansowali do I ligi, a później dwukrotnie znajdowali się w finale Pucharu Polski. Ulegali Ruchowi Chorzów i Amice Wronki.
Druga przegrana była naznaczona również porażką na innej płaszczyźnie. Niedługo wcześniej GKS powrócił bowiem na zaplecze, z którego nie mógł wydostać się do 2005 roku. W sezon po ponownym awansie działy się jednak rzeczy wielkie. W kampanii 2006/07 zespół został mistrzem rundy jesiennej. Finalnie zakończył rozgrywki na drugim miejscu, ustępując tylko Zagłębiu Lubin. Jedyna w historii drużyny przygoda w europejskich pucharach zakończyła się szybkim odpadnięciem z Dniprem po wcześniejszym pokonaniu Ameri Tbilisi. Kolejną porażką w finale zakończył się też występ w Pucharze Ekstraklasy.
"Brunatni" byli jednak spokojni o ligowy byt. Długo zajmowali miejsca w górnej lub na początku dolnej połowy tabeli. Tąpnięciem był sezon 2011/12, kiedy GKS utrzymał się na ostatniej bezpiecznej, lokacie. Rok później ta sztuka się nie udała. Klub spadł z ligi z ostatniej pozycji. Po ponownym awansie wydarzyło się to samo. Kampania 2014/15 była dla ekipy z Bełchatowa ostatnią w elicie.
Wobec spadku i co rusz zmieniającej się sytuacji związanej ze sponsorami, w tym głównym - PGE - rozpoczęły się kłopoty finansowe klubu. Bełchatowianie nie mogli pozwolić sobie na kontraktowanie graczy na ekstraklasowym poziomie. Powrót do elity zaczął się oddalać. W 2016 roku GKS zanotował drugi spadek z rzędu. Ostatecznie po trzech latach w II lidze powrócił do I ligi, ale nie na długo.
W 2021 roku "Brunatni" znów spadli. Po rundzie jesiennej sezonu 2021/22 zajmowali 16. miejsce w tabeli II ligi. Do drugiej części kampanii już nie przystąpili, oddając wszystkie mecze walkowerami. 20 kwietnia 2022 roku potwierdzono ogłoszenie upadłości przez klub. Kilkumilionowe długi, które narastały przez ostatnie lata, okazały się być nie do spłaty. Tym sposobem obserwatorom polskiego futbolu mogło się wydawać, że po 45 latach historia GKS-u dobiegła końca. Czy aby na pewno?
Dzięki działaniom władz miasta oraz Fundacji Akademii GKS-u doszło do szybkiej reaktywacji drużyny. Jeszcze przed rozpoczęciem rozgrywek 2022/23 Łódzki Związek Piłki Nożnej zezwolił kontynuatorom tradycji GKS-u na rozpoczęcie funkcjonowania od IV ligi. Ogromna determinacja zespołu Akademii GKS-u sprawiła, że ten od razu powrócił na szczebel centralny i do dziś występuje w III lidze.
***
Tekst powstał w ramach cyklu "Polska Piłka", w którym wspominamy m.in. piłkarzy biegających niegdyś po polskich boiskach, pamiętne mecze przedstawicieli Ekstraklasy w Europie, a także nieco zapomniane już kluby z naszego kraju.