Zaloguj się

Ustawiane mecze - największe afery w historii sportu

Jedną z największych patologii związanych z zakładami bukmacherskimi jest ustawianie spotkań. Korzystają na tym zarówno zawodnicy, którzy biorą udział w danym meczu, jak i osoby bezpośrednio zainteresowane, które prokurują całą sytuację lub też dostają o nich informację przed rozpoczęciem spotkania. Niczego nieświadomy gracz bukmacherski jest w tym momencie bezbronny. Nawet najlepsza analiza nie ma żadnego znaczenia, gdy wynik spotkania jest już z góry ustalony.
Autor: Seweryn KrauzeData aktualizacji: 06 Feb 2025 · 10:51

Czym jest ustawiony mecz?

Ustawiony mecz to spotkanie, w którym wynik jest wcześniej ustalany przez jedną lub więcej stron. W takim przypadku nie decyduje o nim naturalna rywalizacja. Zawodnicy, trenerzy lub inne osoby znajdujące się za kulisami wydarzeń sportowych, mogą manipulować przebiegiem meczu, aby zapewnić określony rezultat, najczęściej w celu osiągnięcia zysku na zakładach bukmacherskich. Tego rodzaju praktyki są nielegalne i nieuczciwe, gdyż podważają zasady fair play. Mogą także prowadzić do poważnych skandali w świecie sportu, o czym więcej piszemy w kolejnych akapitach.
ustawiony mecz

Czy mecze są ustawiane?

Obstawiając mecze, gracze często zadają sobie pytanie: czy wyniki naprawdę są uczciwe, czy też spotkania są ustawiane? Nieuczciwe praktyki, takie jak doping czy ustawianie pojedynków, to wciąż aktualne problemy. Najgłośniejszym skandalem ostatnich lat było przyznanie się Lance'a Armstronga do stosowania dopingu i odebranie mu tytułów Tour de France. Takie sytuacje wzbudzają podejrzliwość wobec innych sportowców, nawet tych, którzy nigdy nie zostali przyłapani.
Innym zjawiskiem są ustawione mecze, gdzie sportowcy celowo przegrywają za namową osób trzecich, by umożliwić zarobek na zakładach. To problem zarówno dla graczy, jak i bukmacherów, którzy tracą reputację przez takie skandale.
Wielkie pieniądze w sporcie przyciągają oszustów. Coraz popularniejsze są nawet strony obiecujące "pewne" informacje o ustawionych meczach, choć zazwyczaj to tylko sposób na wyłudzanie pieniędzy od nieświadomych graczy.

Największe afery związane z ustawianiem meczów

Przez lata Włochy były symbolem ustawianych meczów piłkarskich, a ich reputacja ucierpiała przez liczne skandale. W 1980 roku afera Totonero doprowadziła do degradacji Milanu i Lazio do Serie B. W 2000 roku ukarano ośmiu zawodników Atalanty i Pistoiese, w tym Massimiliano Allegriego, późniejszego trenera Juventusu. W 2005 roku Genoa została zdegradowana do Serie C za przekupstwo rywali w kluczowym meczu sezonu. Najgłośniejszą aferą był jednak skandal calciopoli z 2006 roku, który zakończył się degradacją Juventusu do Serie B i karą -17 punktów na starcie sezonu.
Afery hazardowe nie są jednak domeną wyłącznie kraju z Półwyspu Apenińskiego, bo do podobnych dochodziło w Anglii (1964, 1999), Niemczech (2005) czy krajach skandynawskich (Finlandia 2011). W 2009 roku niemiecka policja aresztowała kilkanaście osób podejrzanych o ustawianie meczów w różnych krajach na drugim szczeblu rozgrywkowym. O wielu tego typu aferach pewnie nic nie wiemy, a część nie została udowodniona, jak choćby rzekoma próba ustawienia spotkania półfinałowego w sezonie 2007/2008 w Lidze Europy.
ustawiane mecze największe afery w sporcie
Głośne skandale nie ominęły także innych dyscyplin sportowych. W NBA niesławą okrył się były sędzia Tim Donaghy, który wykorzystywał swoje kontakty, a nawet możliwość sędziowania meczów, do obstawiania wyników u bukmacherów. W 2007 roku przyznał się do winy i został skazany na 15 miesięcy więzienia. Afera mocno nadszarpnęła reputację ligi, która potrzebowała kilku lat, by odbudować swój wizerunek.
Wiele złego działo się także wokół baseballu, nie tylko w tak egzotycznych ligach jak chińska (2008,2009), ale także w najbardziej prestiżowej amerykańskiej MLB w sezonie 2012/2013. Od 2000 roku mieliśmy do czynienia z kilkoma skandalami bukmacherskimi w krykiecie, który jest popularną dyscypliną szczególnie w byłych krajach Commonwealth. Ustawianie meczów dotyczy już nawet jednej z najmłodszych dyscyplin sportowych, jaką jest esport. Od 2010 roku mieliśmy do czynienia z przynajmniej czterema przypadkami, w których gracze lub drużyny oskarżone o oszukiwanie zostały wyeliminowane z turnieju.
Sporty indywidualne, w których wynik zależy od postawy pojedynczego zawodnika, są szczególnie podatne na propozycje łapówkarskie. Boks stał się na tyle kojarzony z nieuczciwością, że motyw celowego podstawienia się zawodnika często pojawia się w filmach, jak w popularnym „Porachunkach” Guya Ritchiego czy „Snake Eyes” Briana de Palmy z 1998 roku.
Na igrzyskach olimpijskich w 2012 i 2016 roku kilku sędziów zostało wydalonych z powodu kontrowersyjnych decyzji, a w 2012 roku zmieniono wynik jednej z walk z powodu nieprzestrzegania regulaminu przez arbitra. W tenisie również nie brakuje skandali. Kilku graczy, w tym Austriak Daniel Koellerer i Włoch Potito Starace, zostało zdyskwalifikowanych. Choć wielu zawodników, jak Nikolaj Dawidenko, miało opinię oszustów (np. w sprawie meczu w Sopocie w 2007 roku, gdzie na wygraną rywala zakłady przyjęły ponoć 7 milionów euro), nigdy nie udowodniono im winy.

Jak uchronić się przed fixem?

Wiele osób uważa, że zagrożenie ustawianiem meczów sprawia, że sport nie nadaje się do typowania, chyba że w celach czysto rekreacyjnych. Liczne przypadki ustawiania spotkań powodują, że każde kolejne wydarzenie jest baczniej obserwowane przez opinię publiczną, a każde niespodziewane zdarzenie bywa rozpatrywane przez pryzmat możliwej manipulacji wynikiem.
Słabsza gra czołowej drużyny w danym dniu to coś innego niż celowe oddanie meczu, które zdarza się w mniej znanych rozgrywkach, mało interesujących dla większości. Początkującym graczom zaleca się dokładne śledzenie informacji, zwłaszcza w sportach indywidualnych, gdzie kluczowa jest motywacja zawodnika.
Im bardziej popularny sport, tym mniejsze ryzyko ustawienia meczu. W prestiżowych rozgrywkach kręcą się ogromne pieniądze, a ujawnienie afery mogłoby mieć katastrofalne skutki dla zaangażowanych osób, jak to miało miejsce w przypadku Lance’a Armstronga czy zdyskwalifikowanych tenisistów.
Nie warto także ufać serwisom, które oferują informacje o ustawionych spotkaniach przed ich rozegraniem. Gdyby autorzy takich informacji rzeczywiście je posiadali, nie dzieliliby się nimi publicznie, aby nie wzbudzać podejrzeń.

Faq

Co to znaczy, że mecz jest ustawiony?

Ustawiony mecz oznacza, że wynik spotkania nie jest wynikiem uczciwej rywalizacji, lecz efektem manipulacji osób związanych z daną dyscypliną sportową, między innymi takich jak zawodnicy, trenerzy, sędziowie czy agenci.

Jakie były największe afery związane z ustawianiem meczów w sporcie?

Największą aferą związaną z ustawianiem meczów była afera Calciopoli z 2006 roku, która doprowadziła do degradacji Juventusu do Serie B za manipulowanie wynikami meczów włoskiej Serie A.

Czy ustawianie wyników meczów dotyczy tylko piłki nożnej?

Nie. Ustawianie wyników meczów występuje również w innych sportach, takich jak tenis, koszykówka czy kolarstwo.

Dyskusja

- komentarzy
Nota prawna

Wymieniamy podmioty, które uzyskały zezwolenie Ministra Finansów na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie zakładów wzajemnych przez sieć Internet. Wszystkie one działają legalnie w Polsce. Gra u nielegalnych bukmacherów podlega karze. Hazard może uzależniać i jest przeznaczony wyłącznie dla osób pełnoletnich (18+). Star - Typ Sport Zakłady Wzajemne Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (KRS: 0000080269, NIP: 642-21-87-001, REGON: 273378209) - zezwolenie z dnia 21 lutego 2012 r. nr SC/12/7251/11-6/KLE/2011/5540/12; FORTUNA online zakłady bukmacherskie Sp. z o.o. z siedzibą w Cieszynie (KRS: 0000002455, NIP: 548-11-92-629, REGON: 070707400) – zezwolenie z dnia 23 stycznia 2012 r. nr SC/12/7251/10/WKC/11-12/5565; BEM Operations Limited z siędzibą na Malcie, Level 3, Tagliaferro Bussines Centre, Gaiety Lane, Sliema, działająca przez przedstawiciela: Pejot 1 Sp. z o.o., ul. Powstańców Śląskich 52D, 53-333 Wrocław (KRS:0000573383) - zezwolenie z dnia 26 września 2018 r. nr PS4.6831.11.2017. eWinner Sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni (KRS: 0000692778, NIP: 5862321957, REGON: 368141505) - zezwolenie z dnia 30 października 2018 r. na okres 6 lat o numerze PS4.6831.29.2017. BetFan sp. z o.o. Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KRS: 0000727637, NIP: 5252747132, REGON: 369967041) - zezwolenie z dnia 29 października 2018 r. nr PS4.6831.3.2018. Cherry Online Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KRS:0000678163, NIP: 1132942188, REGON: 367291480) - zezwolenie z dnia 28 czerwca 2018 r. nr PS4.6831.26.2017. TOTOLOTEK S.A. z siedzibą w Warszawie (KRS: 0000027214, NIP: 524-03-02-341, REGON: 010333455) - zezwolenie z dnia 20 czerwca 2013 r. nr AG/9/7251/8/LBU/2012/2013/RD61485; TOTALbet Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. (KRS 0000662497, REGON 366521110) - zezwolenie z dnia 22 marca 2018 r. nr PS4.6831.15.2017. LV BET Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (KRS: 0000534588, NIP: 954-275-17-76, REGON: 360297047) - zezwolenie z dnia 13 maja 2016 r. nr PS4.6831.9.2016.EQK;. E-TOTO Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KRS 0000370248, NIP 5272639256, REGON 142666660) - zezwolenie z dnia 28 listopada 2014 r. nr AG9(RG3)/7251/15/KLE/2013/17; . SUPERBET Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (KRS: 0000666114, NIP: 9542775133, REGON: 366704393) - zezwolenie z dnia 18 października 2019 r. nr. PS4.6831.5.2019; . Bukmacherska Sp. z o.o z siedzibą w Warszawie, przy ul. Wąchockiej 1F (KRS:0000806643; NIP: 5272907780;) - zezwolenie z dnia 9 grudnia 2020 r. nr PS4.6831.1.2020